GİRİŞ
Geçen yüzyılın sonunda, örgütsel eğilim bu varlıkların somut olmayan değerlerine önem vermeye başladı Bilgi yönetimi artık entelektüel sermayenin doğru kullanımı yoluyla iş değeri yaratma eylemi olarak tanımlanabilir. (Monganas-Docasal, M., 2012)
Aşağıdaki benzetme maddi olmayan değerlerin önemini göstermektedir:
Bir şirket bir ağaç gibidir. Görünür bir kısım (meyveler) ve gizli bir kısım (kökler) vardır. Sadece meyveleri önemsiyorsanız, ağaç ölebilir. Ağacın büyümesi ve meyve vermeye devam etmesi için köklerin sağlıklı ve beslenmiş olması gerekir. Bu şirketler için geçerlidir: eğer sadece meyvelere odaklanırsak (finansal sonuçlar) ve gizli değerleri görmezden gelirsek, şirket uzun vadede hayatta kalamaz (Edvinsson ve Malone, 1999)
Her bir organizasyonun, bilginin yönetimine uygun bir önem vermesi, becerilerden ve deneyimlerden maksimum faydayı sağlayarak, gerçek bir rekabet avantajı ve dolayısıyla performansta bir artış geliştirmelerine izin vermesi önemlidir.
Bilgi yönetimi, örgütsel sorunlara müdahale etmek için kullanılır, böylece bu şirketler çevrenin taleplerine yeterince cevap verebilir, bu durumda bireysel bilgi kolektif bilgi haline gelir (Amaya, M., Iriarte, M. ve Perozo, D., 2006)
BİLGİ YÖNETİMİ
Bir bilinç ürünü olarak entelektüel faaliyet, bu çağda bilgi olarak anlaşılabilir ve bilgisayar sistemlerinin yardımıyla, karar vermede yeni temeller oluşturmak için yeni bir yapı sağlayacak üretken bilgi elde edilir. (Amaya, M. ve diğerleri, 2006)
Bir kuruluşun bilgi yönetimi kavramını entegre etmesi için aşağıdaki özellikleri dikkate alması gerekir:
- Zaman kritik bir faktör olarak kabul edilir.Teknolojinin kendi başına bir şirketi rekabetçi hale getirmediğini, bunun yerine uygun şekilde eğitilmiş bir insan kaynağı olduğunu gözden kaçırmayın, bir ürünün başarısı piyasaya dayalı olacaktır. Üyeler arasında bilgi ve bilgi paylaşımının örgüt kültürü orta ve uzun vadede sonuç almayı tercih eder Bireysel katkılar değerlendirilir (Amaya, M. ve ark. 2006)
Bilgi yönetiminin iki ana bileşeni vardır:
- Yönetim ile ilgili. Organizasyonel hedeflerin yanı sıra faaliyetlerin planlanması, organizasyonu, yönlendirilmesi ve kontrolü gibi fonksiyonları da içerir.İnsan kaynağınızın kapasitesi ile ilgili. Yaratılış ve karar verme.
Analiz üç farklı bakış açısından yapılmalıdır.
- İş perspektifi. Bu anlamda kurumun bilgiye ne derece yatırım yapması gerektiği analiz edilmektedir. Bu perspektiften, hedefleri belirlemek ve stratejileri seçmek için bilgi ile ilgili faaliyetler düzenlenir ve yönlendirilir. Bilgi üretmek için artan deneyim ve görevlere odaklanır.
Bilgi yönetiminin büyümesinde insan sermayesi, entelektüel büyüme ve bir organizasyonun süreçlerine entegre olma motivasyonuna dayanan birçok model geliştirilmiştir (Amaya, M. ve ark. 2006).
BİLGİ YÖNETİM MODELLERİ
SKANDIA MODELİ
Bir şirketin defter değeri ile piyasa değeri arasındaki mesafe, patentler, fikirler, araştırma programları, markalar, deneyim, franchise, yazılım ve diğerlerinin tanımlanabileceği maddi olmayan varlıklardan oluşur. Bu model, defter değeri ile piyasa değeri arasındaki farka dayanmaktadır.
Bu durumda, kuruluşun piyasası finansal ve entelektüel sermayeye entegre edilir ve aşağıdaki gibi alt gruplara ayrılır:
- İnsan sermayesi. Organizasyonu oluşturan ortak çalışanların beceri, tutum, bilgi ve becerilerinin birikimi. Kuruluşun kendisinin geliştirdiği bilgiden, örneğin marka sadakati, müşteri listeleri de dahil olmak üzere ticari markalardan oluşur. Organizasyonun yürüttüğü faaliyetleri entegre eden değer önerisidir. Yeni ürün veya hizmetler sunarak organizasyonda başarıyı korur. (Edvinsson ve Malone, 1999)
BİLGİ YÖNETİM MODELİ KPMG DANIŞMANLIK
Bu model, herhangi bir kuruluşun öğrenme kapasitesini belirleyecek ve beklenen sonuçları yansıtacak özellikleri tanımlar. Bu model, tüm unsurlarının bir etkileşime sahip olduğu gerçeğini savunur.
Liderlik, öğrenme sistemleri, ekip çalışması yeteneği gibi konular doğrudan ilişkilidir.
Her birinin doğasına göre aşağıdaki gibi bir bölünme yapılır:
- Organizasyonun tamamı öğrenmeye güçlü bir bağlılık göstermelidir: Öğrenme kapasitesi ve arzusu, organizasyon bilgi aktarım prosedürleri aracılığıyla işbirlikçilerinin yaptığı gibi öğrenecektir.Öğrenmeyi kolaylaştıracak altyapıların oluşturulması.
Modele göre, öğrenmeyi belirleyen faktörler belirlendiğinde, bu öğrenmenin üretmesi gereken sonuçlar elde edilir (Tejedor, B & Aguirre, A., 1998)
KPMG Bilgi Yönetim Modeli
NONAKA VE TEKEUCHI MODELİ
Bilgi, bilgi yönetimi ve teknolojisinin birincil amacıdır, bu nedenle bu model, bilginin köklü olduğu söylenebilecek, bilginin örtük bilgi ve açık bilgi olmak üzere iki alana bölünmesine dayanmaktadır. açık bilgi bir kişiden diğerine aktarılırken, bireyin zihniyetine ve deneyimlerine derinlemesine.
Bu modelin yaratıcılarına göre, zımni ve açık olanın etkileşiminden kaynaklanan dört bilgi dönüşümü biçimi vardır, bunlar bilgi spiralini sürekli üretim döngüsü ve bilgi aktarımı olarak tanımlar. (Nonaka ve Takeuchi, 1995)
Nonaka ve Tekeuchi modeli
ANDERSEN'İN BİLGİ YÖNETİM MODELİ
Bu modelin ana özelliği, işbirlikçilerden organizasyona ve geri önemli bilgi akışını kolaylaştırmaktır, bu anlamda müşteriler için değer yaratmaya çalışıyoruz.
Tüm ortak çalışanların sorumluluğu, bilgileri kuruluşun tüm üyeleriyle paylaşmak, uygun altyapı ile desteklemek, bilgiye izin vermek, analiz etmek, sentezlemek, değerlendirmek ve dağıtmaktır.
Bilgi akışı bu modelin merkezinde olduğundan, şu şekilde bilinen 2 mekanizmaya dayanır:
- Bilgi paylaşma mekanizmaları (fiziksel veya sanal olsun) Paketlenmiş veya kapsüllenmiş bilgi (Andersen, 1999)
Arthur Andersen Bilgi Yönetim Modeli
BİLGİ YÖNETİM DEĞERLENDİRMESİ İÇİN MODEL ARAÇLARI ARAÇ-KMAT DEĞERLENDİRME YÖNETİMİ DEĞERLENDİRMESİ
İngilizce kısaltması için KMAT olarak bilinen bu model, altı sürece bölünmüş bir modeldir: bilginin yaratılması, tanımlanması, toplanması, uyarlanması, uygulanması ve yayılması ile bunları yönlendiren faktörler:
- Örgüt içinde liderliğin nasıl uygulandığı, nicelik, entelektüel sermaye ile bunu başarmak için gereken kaynaklar arasındaki oranı belirler.Kurumsal iklim, işbirlikçilerin öğrenme sürecine katılabilmeleri ile doğrudan tanımlanır. –Eğitim Teknolojinin bir parçası olarak, kuruluşun sürecini yeterince geliştirmek için kullandığı iletişim kanalları dikkate alınır.Kurulma içinde yürütülen faaliyetler bilginin yeri, iletimi ve edinilmesini içerecektir. (Andersen, 1999)
Bilgi Yönetimi Faaliyetleri
TEKNOLOJİ ENTEGRASYON MODELİ VEYA MGDS VERİ İŞLEME YÖNETİM MODELİ VE HİZMETLERİ
Bu model, organizasyonun tüm alanlarında bilgi ve verilerin önemini vurgulamakta, bilgi kaynaklarının özelliklerinin üç alandan tüm alanlar tarafından üretildiğini vurgulamaktadır: bilgi yaratma ve sunma, bilgi yönetimi ve veri kaynakları.
- Bilginin yaratılması ve sunumu. Bu aşamada kuruluşun işbirlikçileri bilgi alışverişine hazırlandıkları bir bilgi portalı kullanırlar. Bu modelde sadece bilginin depolanması değil, kullanıcılar arasında gerçek bir etkileşimin de amaçlandığını vurgulamak çok önemlidir. Bilgiye yönelik bilgi edinme, depolama ve sunma süreçlerini ekleyen bir bilgi özetidir. Verilerin yeterli şekilde depolanması (Kerschberg, 2001)
Temel olarak model aşağıdaki gibi özetlenebilir:
Teknoloji Entegrasyon Modeli Kaynak: (Kerschberg, 2001)
BİLGİ YÖNETİMİ PARÇASI OLARAK FİKRİ SERMAYE
Rekabet gücünün bir parçası olarak, birçok kuruluş bilgi varlıklarını geliştirme, entelektüel sermayenin davranışı hakkında raporlar yazma konusundaki ilgilerini yönlendirmiştir.
Annie Brooking için bilgi yönetimi, sahip olunan ve ihtiyaç duyulan bilginin tanımlanmasını, analizini, planlama ve kontrol gibi araçları kullanarak, eylemler, organizasyonel hedeflere ulaşılacak ve bunun aşağıdakilerden oluştuğunu ekleyecektir:
- İstihbarat yönetimi Dokümantasyon yönetimi İnsan kaynakları yönetimi Yenilik ve değişim yönetimi İş organizasyonu (Brooking, 1996)
Bilgi yönetimi ve organizasyonel hedefler arasında doğrudan bir ilişki kurun. Aynı zamanda, günümüzün en önemli varlıklarından biri olarak kabul edilen, maddi olmayan katkılar göz önünde bulundurularak entelektüel sermaye kavramı entegre edilmiştir.
Farklı medya ve iletişim teknolojilerinin ortaya çıkışı yeni bir küresel ekonomi ortaya çıkarıyor (Brooking, 1996)
KAYNAKÇA REFERANSLAR
- Amaya, M., Iriarte, M. ve Perozo, D. (2006). İç kapasite olarak bilgi yönetimi. Telos Dergisi Andersen, A. (1999). XXI Yüzyılda Yönetim. Buenos Aires vb.: Ediciones Granica, SABrooking, A. (1996). Entelektüel Sermaye (Baskı: 1.). Londra: Thomson Learning.Edvinsson, L. ve Malone, MS (1999). Entelektüel Sermaye. Madrid: Gestion 2000. Kerschberg, L. (2001). Heterojen Veri Ambarı Ortamlarında Bilgi Yönetimi. Veri Ambarı ve Bilgi Keşfi'nde (s. 1–10). Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/3-540-44801-2_1Monganas-Docasal, M. (2012). Entelektüel sermaye ve bilgi yönetimi. Küba Nonaka Cumhuriyeti Üniversite Basını, I. ve Takeuchi, H. (1995). Bilgi Yaratan Şirket:Japon Şirketleri İnovasyon Dinamikleri Nasıl Yaratıyor (1 baskı). Oxford University Press.Tejedor, B ve Aguirre, A. (1998). İspanyol şirketleri öğrenme yeteneği ile ilgili araştırmalar. İktisadi etütler bülteni.
