Kirlilik sorununa alternatif olarak temiz üretim

YÖNETİCİ ÖZETİ (ÖZET)

Modern endüstri, bazı açılardan faydalı, ancak diğer açılardan talihsiz ve tehlikeli olan ekonomik ve sosyal kalkınma üreten iki ucu keskin bir kılıç haline geldi. Çevre kirliliğinin artması, bazı hayvan ve bitki türlerinin neslinin tükenmesi, yenilenebilir ve yenilenemeyen doğal kaynakların azalması ile birlikte, büyük ölçüde yanlış kararlar alan insanların neden olduğu zararlı etkilere bazı örneklerdir. endüstrilerde ve ticarette yönetim pozisyonları. Bu aktörler, ekonomik sistemimizin mümkün olan en düşük parasal maliyetle bizden verimlilik ve hız talep ettiğini savunarak hatalarını mazur görürler.

Yukarıda anlatılanlar gereği, çeşitli ülkelerin üretici aparatlarına ait firmalardan sorumlu kişilerin, topluluklarla birlikte, faaliyetlerinin olumsuz etkilerini en aza indirgemek için temiz üretim politikaları tasarlamaları gerekmektedir. kendi etki alanları ve aynı zamanda faydalarını da maksimize etmeleri, sadece ekonomik getirilere değil, aynı zamanda sosyal refaha da tercüme edilmiştir. Bu nedenle, çevresel kaynakları daha iyi yönetme yönündeki bu yaygın arzuya yanıt olarak, hayati öneme sahip bir Sertifikasyon sürecinin başlatılması düşünülmektedir çünkü ISO 9000 ve ISO 14000 stratejik bir kombinasyonu ile,Şirketin çevresel kaynakları sorumlu bir şekilde yönetme konusunda endişeli olduğu, ancak aynı zamanda önceliğinin toplumun ihtiyaçlarını karşılayan kaliteli ürünler ve hizmetler sunmaya devam ettiği garanti edilmektedir.

Yöneticilerin, ekonomik modelin bizi önümüze koyduğunun ötesine bakma zamanıdır, tahmin edilen karlara ulaşma yönündeki bu aşırı arzudan sonra, doğada uzun vadede tüm üretken aygıtı felç edecek bir dizi felakete neden olabilir., ihmalimiz ve görünürdeki cehaletimizin neden olduğu çevresel yıpranma nedeniyle.

Giriş

Kimler panjursuz etrafa bakarsa, “uygar” yaşam modellerimizin dayandığı sürdürülemez üretim modelinin bir sonucu olarak ekosistemlerin nasıl çökmeye başladığını gitgide daha net görebilecek. Bu bozulma bazı durumlarda daha yavaş, bazılarında ise daha hızlı gerçekleşir; ancak bu her zaman, doğal kaynakların muazzam miktarda çıkarılmasının, doğanın artık soğurma kapasitesine sahip olmadığı yayılan aşırı kirliliğin veya küresel biyosferik özelliklerin bozulmasının, yaşamın ve yaşamın korunmasına izin vermesinin sonucudur. iklim düzenlemesi, verimli toprağın oluşturulması, hidrolojik döngülerin düzenlenmesi gibi biyolojik çeşitlilik. Doğal ortamda kalıntı kalmaz,bir canlının atıkları başkaları tarafından kullanılır; bazı organizmalar tarafından üretilen toksik maddeler diğerleri tarafından nötralize edilir veya detoksifiye edilir. Aksine, toksik endüstriyel ürün ve süreçlerin kullanımına dayalı hammadde, enerji ve su israfına dayanan mevcut üretim sistemleri, doğal sistemlerin özümseyemeyeceği veya bozunamayacağı atık ve toksik kimyasal maddeleri büyük ölçüde üretir ve yayar. çünkü doğaya tamamen yabancıdırlar. Bu üretim yöntemleri dünyayı eşi görülmemiş bir çevre krizine sürükledi.Zehirli endüstriyel ürünlerin ve işlemlerin kullanımında, çoğunlukla doğaya tamamen yabancı oldukları için, doğal sistemlerin özümseyemeyeceği veya parçalayamayacağı büyük miktarda atık ve zehirli kimyasallar üretir ve yayarlar. Bu üretim yöntemleri dünyayı eşi görülmemiş bir çevre krizine sürükledi.Zehirli endüstriyel ürünlerin ve işlemlerin kullanımında, çoğunlukla doğaya tamamen yabancı oldukları için, doğal sistemlerin özümseyemeyeceği veya parçalayamayacağı büyük miktarda atık ve zehirli kimyasallar üretir ve yayarlar. Bu üretim yöntemleri dünyayı eşi görülmemiş bir çevre krizine sürükledi.

"Mümkün olan en düşük parasal maliyette verimlilik ve hız" ekonomik sistemimizin temelidir, ancak bunu başarmak için insanları küçük düşürüyoruz veya sağlıklarını ve tüm ekosistemlerin hayatta kalmasını feda ediyoruz. Bu, doğanın yeniden canlanmasına izin veremeyecek kadar hızlı bir üretim ve tüketimin baş döndürücü bir şekilde büyümesine neden oldu, çünkü sahip olmaya takıntılıyız (mülkiyeti zor anlaşılan bile olsa), bir tüketim kültürü haline geldik. Hammaddelerin nasıl elde edildiğini, ürünlerimizin nasıl yapıldığını ve artık bizim için yararlı olmadığına karar verdiğimizde kalıntıların nereye gittiğini bilmeden, zorunlu ve giderek hızlanan doğanın tahrip edilmesi; dahası, piyasa baskıları,Nüfustaki artışın yeni gıda gereksinimleri ve yerleşik tüketim kalıpları ve seviyeleri ile en karlı pazarlara girme ve bu piyasalarda kalma ihtiyacıyla yaratılan, çevresel kaygıları olmayan şirketlerde verimlilik artışı talep etmişlerdir..

Modern endüstri, bazı açılardan faydalı, ancak diğer açılardan talihsiz ve tehlikeli olan ekonomik ve sosyal kalkınma yarattı. Çevre kirliliğinin artması, bazı bitki ve hayvan türlerinin neslinin tükenmesi ve doğal kaynakların azalması, büyük ölçüde endüstrilerde yönetici pozisyonlarını üstlenen insanların yanlış kararlarının neden olduğu zararlı etkilere bazı örneklerdir. Ticaret. Doğal kaynakların verimli kullanımı sadece her karar sırasında değil, aynı zamanda kullanımlarının sürdürülebilir bir şekilde geliştirilmesi için bu kaynakların gelecekte nasıl etkileneceği de düşünülmelidir.

KİRLİLİK VE ZEHİRLİ ATIK

Kirlilik ve zehirli atık, ekonomik kalkınma madalyonunun her derde deva olarak tasarlanan ve ilerleme ile eşanlamlı olan diğer yüzüdür. Hacimleri veya daha yüksek toksisiteleri nedeniyle en önemli kirletici maddeler arasında, küresel ısınmadan sorumlu ana gaz olan Karbon Dioksit (CO2) gibi klasik kirleticiler; Azot oksitler (NOx), kentsel sis oluşumuna katkıda bulunur; Asit yağmurlarının ana nedeni olan Kükürt Dioksit (SO2); katı parçacıklar (kaba parçacıklar ve ince parçacıklar), ince parçacıklar rüzgarla yüzlerce kilometre üflenebildikleri ve insan vücudunun bunlara karşı herhangi bir koruması olmadığı için en tehlikelidir, bu nedenle alveolar keselerine kolayca nüfuz ederler. akciğerler,taşıdıkları kirleticilerin doğrudan kana geçtiği yerden; Ağır metaller, nörolojik sisteme, böbreklere zarar verme ve çocukların zihinsel gelişiminde bozukluklar gibi sorunlara yol açtıkları, kalıcı ve biyolojik birikim yapmaları nedeniyle toksisiteleri ağırlaştığı için çok tehlikelidir (bozulmazlar ve insanlar) yaşamanın onları ortadan kaldıracak mekanizmaları yoktur).

Her sanayileşmiş ekonominin dayandığı ve dolayısıyla yukarıda açıklanan kirletici maddelerin ana kaynaklarını oluşturan sütunlar arasında şunlar yer almaktadır: türevlerinin yanması atmosferik korozyonu yüzlerce kat artıran petrol rafinasyonu; demir-çelik endüstrisi, SO2 gibi tonlarca kirletici madde yayar; termal kaynaklı elektrik ve çimento ve ilgili tesisler milyonlarca ton katı partikül, SO2 ve Azot Oksitler yayar); kağıt hamuru, kağıt ve karton fabrikaları binlerce ton katı partikül, SO2 ve NOx yayar; bu endüstriyel sektörün orman politikası üzerindeki feci etkisi (çam ve okaliptüs monokültürleri) veya "tüketimi" her ton kağıt hamurunun üretimini içeren orman; kimyasal olanlar,Dünyada üretilen tonlarca zehirli ve tehlikeli atığın% 30'undan daha azını salmayanlar.

Tüketiciler Kirleticilere Maruz Kalmadan Nasıl Etkilenir? Endüstrilerde kullanılan zehirli maddeler, tüketim malları ve inşaat malzemelerine dahil edilmektedir. Bu ürünlerin kullanımı ve sonrasında atık olarak yönetilmesi sırasında, bu zehirli maddeler çevreye yayılır, halk sağlığına ve çevreye zarar verir. Boyalar, cilalar, temizlik ürünleri ve dezenfektanlar, ahşap koruyucular, yapıştırıcılar, plastikler vb. Toluen, Ksilen, Kloroform gibi maddeler veya tüketicilerin sağlığı için de risk oluşturan ağır metaller içerir.

SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA

Robert Goodland ve George Ledec (1993), “sürdürülebilir veya sürdürülebilir kalkınma” yı, gelecekte benzer faydalar için potansiyele zarar vermeden bir kaynağın faydalarının maksimize edildiği kullanım seviyesi olarak tanımlar. Londra Çevre Ekonomisi Merkezi'nin (LEEC) Direktörü David W. Pearce (1989), gelecek nesillere adil davranmak için onlara bugün sahip olduğumuza eşit veya ondan daha iyi bir doğal kaynak bahsi bırakmamız gerektiğini açıklıyor. Bu kavram, 1992'de Rio de Janeiro'da düzenlenen Dünya Zirvesi'nden bu yana Gündem 21'in bir parçasıdır ve buradan itibaren ekonomik kalkınma için çalışmaların birlikte yapıldığı çevre yönetimi için küresel stratejilerin bir parçası haline gelir. sürdürülebilir kalkınma. Bu nedenle, son yıllarda sürdürülebilirlik kavramı rafine edildi,eko-kalkınma, sürdürülebilir kalkınma ve sürdürülebilir insani kalkınmadan daha kesin çıkarımlar edinmiş ve üretken kalkınma modellerinin planlanması ve uygulanmasında sadece bir endişe olmaktan çıkıp siyasi bir taahhüt olmaya başlamıştır.

Sürdürülebilir kalkınmanın, arzu edilen geliştirme şeması içinde dikkate alınması gereken birkaç çeşidi ve bakış açısı vardır. Bu, Ekolojik Sürdürülebilirliğin büyüme sürecinin fiziksel temeline ve üretken faaliyetlere dahil edilen doğal kaynak stoğunun korunmasına nasıl atıfta bulunduğunu gösterir; Çevresel Sürdürülebilirlik, doğanın çevreye yönelik saldırıları emme ve bunlardan kurtulma kapasitesidir; Sosyal Sürdürülebilirlik, nüfusun yaşam kalitesini iyileştirmeyi amaçlamaktadır; Vatandaşlık oluşturma süreciyle yakından bağlantılı olan ve insanların kalkınma sürecine tam katılımını garanti altına almayı amaçlayan Siyasi Sürdürülebilirlik.

Sürdürülebilir Kalkınma Politikasının Amacı Nedir? Üretken faaliyetlerin geliştirilmesi, çevre üzerindeki olumsuz etkilerin en aza indirilmesi ve olumlu olanların teşvik edilmesinin bir sonucu olarak ekonomik büyüme arayışı. Bu büyüme, sürdürüldüğü yenilenebilir doğal kaynak temelinin sürdürülebilir, çevresel olarak temiz, teknik olarak uygun ve sosyal olarak kabul edilebilir bir şekilde mevcut insan ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde kullanılması yoluyla toplumun yaşam kalitesini ve refahını yükseltmeyi mümkün kılmalıdır. ve gelecek. Bu nedenle, üretimin tüm karakteristik süreçlerinin çevreyi bozduğunu görmek doğru değildir, çevre üzerinde yarattıkları etki seviyeleri çeşitlidir,Bu nedenle, belirli çevresel stratejilerin tanımlanması, büyük ölçüde analiz edilen üretim süreçlerine bağlı olacaktır.

TEMİZ ÜRETİM (PL)

PL felsefesi seksenlerin ortalarında başladı ve bugün çoğu gelişmiş ülkenin ve bazı gelişmekte olan ülkelerde artan bir şekilde çevre politikasının bir parçasıdır. Ürünlere, süreçlere ve iş organizasyonuna uygulanan, amacı toksik emisyonları ve atıkları en aza indirmek, böylece insan ve çevre sağlığına yönelik riskleri azaltmak ve eş zamanlı olarak rekabet gücünü artırmak olan önleyici bir iş yönetimi stratejisidir. Bu, girdilerin, suyun ve enerjinin en aza indirilmesi ve verimli tüketiminin, toksik girdilerin kullanımının en aza indirilmesinden oluşan beş (5) eylemden kaynaklanır; üretim süreci tarafından üretilen tüm emisyonların hacminin ve toksisitesinin en aza indirilmesi, tesiste maksimum atık oranının geri dönüştürülmesi, yoksa tesisin dışında;ve ürünlerin yaşam döngüleri boyunca (tesisten nihai tüketim için bertarafına kadar) çevresel etkilerini azaltmak.

İlk planlama aşamalarından itibaren, LP modelinin takipçileri, kaynakların çıkarıldığı, ürünlerin üretildiği ve hizmetlerin sunulduğu tüm topluluklarda eşitlik ve sosyal adalet kriterlerini dikkate alır. İş gücü ve bölge sakinleri, ekonomilerini, sağlıklarını, çevre ve kültürlerini etkileyen konularda kararlı bir söz hakkına sahiptir. PL, önemli bir sosyal işlevi veya ihtiyacı karşılayıp karşılamadığını belirlemek için bir ürün veya hizmeti sorgulayarak başlar. Ardından, ekosistemin ve her aşamanın gerçekleşeceği topluluğun yaşayabilirliğini hesaba katan bir üretim yöntemi tasarlanır. İşletmenin büyüklüğü ve yeri hakkında dikkatli kararlar alınmalıdır; hammaddelerin seçimi, ekstraksiyonu ve işlenmesi; ürünün detaylandırılması, montajı veya yetiştirilmesi;malzemelerin taşınması; dağıtım ve pazarlama; ticari kullanım; ve ürünün nihai varış noktası.

PL, enerji ve suyun verimli kullanımı da dahil olmak üzere daha temiz üretim süreçleri oluşturmak için önleyici çevre yönetiminin geliştirilmesini destekleyerek, şirketlerin rekabet gücü ve çevresel performansındaki artışı teşvik etmek ve kolaylaştırmak gibi genel bir amaca sahiptir. PL politikası, çevre politikasını üretken kalkınma politikası ile ifade eden bir bağlantıyı temsil eder, böylece geleneksel çevre teknolojilerinin esas olarak atıkların ve üretilen emisyonların arıtılmasında çalıştığını dikkate alarak sürdürülebilir kalkınma stratejisinin önemli bir boyutunu ifade eder. verimli bir süreçte.

LP Hangi Etkileri ve Faydaları Yaratır? Kuşkusuz, insanoğlunun düşüncesinde, çevresini etkileyen bir değişikliğin kanıtı vardır, bu değişiklik insan kültürünün bir parçası olmayan bir önleme kültürünün teşviki ile ilişkilidir; Çevrenin korunması onlarca yıl önce başladığında, o zaman sadece kirli su, toksik atmosfer ve endüstriyel gelişimin ve insan faaliyetlerinin diğer sonuçlarıyla ilgili sorunları çözmek için yalnızca son aşama cihazları olarak adlandırılan kontrol yöntemleri düşünüldü. Çevrenin mevcut koruması gelişiyor ve endüstriyel gelişmeyi her zaman karakterize eden atık ve kirliliği önlemek için yeni bir strateji içeriyor. PL, etkinlik ile ilişkilidir,her zaman şirketlerin amiral gemisi hedefi olmuştur, ancak başarısında genellikle ekolojik kaygılar eksiktir.

¿Qué Motiva la Adopción de la PL? Desde la perspectiva de garantizar el desarrollo sostenible y enfrentar los nuevos retos de la competitividad empresarial, la gestión ambiental se considera como una fuente de oportunidades y no como un obstáculo. Dentro de esta gestión, adoptar la PL resulta una alternativa viable para el logro de los objetivos de desarrollo. Adicionalmente, existen otras motivaciones como son la convicción plena de que es una estrategia encaminada al desarrollo sostenible, que mejora la competitividad y garantiza la continuidad de la actividad productiva, gracias al mejoramiento de la eficiencia en los procesos productivos, en los productos y en los servicios; ayuda a cumplir con la normatividad ambiental y garantiza el mejoramiento continuo de su gestión en este sentido; ayuda a mejorar la imagen pública, ya que previene conflictos por la aplicación de instrumentos jurídicos (por ejemplo, la tutela) y disminuye las inversiones en sistemas de control al final del proceso.

POLÍTICAS DE RESIDUOS HASTA HOY

Esta herramienta jurídica había sido obstaculizada por trabas en su mayoría políticas y financieras (no tecnológicas). Existe una única vía de escape al callado pero continuo envenenamiento de nuestro planeta: sustituir el actual modelo industrial por otro que no produzca ni use sustancias tóxicas, que utilice eficientemente materias primas, agua y energía, que cuestione la necesidad social de un producto o servicio antes de generarlo y que permita la participación ciudadana en el proceso de producción.

Políticas de PL en Colombia. Hacia esta política Colombia ha avanzado mucho con la creación del Ministerio del Medio Ambiente y el Sistema Nacional Ambiental – SINA -. La política ambiental en Colombia, se basa en la construcción de un proyecto colectivo que convoca a los diferentes actores en torno a la conservación y restauración de áreas prioritarias en las eco-regiones estratégicas, como alternativa para generar nuevas opciones de desarrollo social y económico, fortalecer la cohesión social, mejorar las condiciones de vida de la población y contribuir a la paz.

El Proyecto Colectivo Ambiental es parte del reconocimiento de dos factores: en primer lugar, que lo ambiental tiene su concreción en lo regional y lo local, y en segundo lugar, que el medio ambiente está afectado por la acción de los distintos sectores de la economía. La política ambiental en nuestro país, está orientada a lograr que se adquiera una mayor comprensión, acerca de los graves problemas ambientales que enfrenta Colombia, las posibilidades y limitaciones con que contamos para poderlos resolver y la forma como el Estado y los diferentes sectores sociales y económicos responden al gigantesco reto que implica detener y corregir los procesos de impacto negativo hacia nuestros recursos naturales renovables y del medio ambiente en general.

No se puede olvidar que la Constitución Política de Colombia es el gran marco legal en la cual se concibió y desarrolló la Ley 99 de 1.993. Es destacable el Artículo 80 de la Constitución Nacional que dice: “El Estado planificará el manejo y aprovechamiento de los recursos naturales, para garantizar su desarrollo sostenible, su conservación, restauración o sustitución. Además, deberá prevenir y controlar los factores de deterioro ambiental, imponer las sanciones legales y exigir la reparación de los daños causados. Así mismo, cooperará con otras naciones en la protección de los ecosistemas situados en las zonas fronterizas”.

Dentro de la problemática ambiental, una de las herramientas fundamentales para el control que se debe realizar evitando así la continua destrucción de la oferta ambiental existente, es la aplicación de las normas legales. Es necesario además, pensar en el crecimiento y desarrollo económico de la sociedad y equipararlo al medio ambiente. Con el fin de preservar su biodiversidad, Colombia define con precisión su Plan Nacional Ambiental en ejes temáticos como son la protección de ecosistemas estratégicos, el mejoramiento de calidad de aguas, mares limpios y costas limpias, más bosques, mejores ciudades y poblaciones, política de poblaciones y producción limpia. Estos programas conllevan a un verdadero modelo de desarrollo “Equidad en lo social y armonía con la naturaleza”.

¿CÓMO INTRODUCIR LA PRODUCCIÓN LIMPIA EN LA EMPRESA?

El diagnóstico ambiental es el punto de partida para la evaluación del proceso industrial, con el fin de determinar las oportunidades de prevención y reducción en el origen de la contaminación y las alternativas viables; ello constituye una etapa previa a partir de la cual la empresa tendrá la información suficiente para decidir programas y ejecutar proyectos de prevención de la contaminación, para cada alternativa seleccionada. Cabe estudiar en detalle la viabilidad técnica y económica de las alternativas seleccionadas, analizando las tecnologías disponibles, los cambios necesarios en la etapa de proceso, las necesidades de formación, etc., todo esto amparado por un análisis económico que permitirá disponer de datos sobre la inversión, los costos de operación y mantenimiento, y compararlos con los datos del proceso actual. La implantación de las alternativas escogidas puede ser tan simple como la compra de un equipo o el cambio de determinados hábitos de trabajo, o tan compleja como la ejecución de un proyecto multidisciplinario o el rediseño de un producto.

Dentro del proceso de Planeación Estratégica, debe tenerse muy cuenta el entorno ecológico; este análisis permite describir las características de carácter geográfico y topográfico de las regiones que atiende la empresa y que se tienen como sede de sus instalaciones, permite además identificar los aspectos fundamentales que deben tenerse en cuenta en la formulación del Plan Estratégico Operativo (ubicación y límites, bosques e hidrografía, geología, inventario de flora y fauna, calidad del agua en el estado actual, suelos, topografía, clima, infraestructura de servicios circundantes, sistema vial, usos actuales, valorización y/o desvalorización de las áreas de influencia); identificar la disponibilidad de recursos naturales y de infraestructura que tiene la región que constituye el ámbito geográfico de operación de la empresa y analiza la incidencia que tiene esta situación en el desarrollo de las actividades de la empresa (insumos, procesos de trabajo, productos finales y elementos residuales, retroalimentación, ámbito geográfico de operación); conocer el impacto ambiental que generan las labores que realiza la empresa e identifica criterios, aspectos y situaciones que deben tenerse presente en la formulación de los planes de desarrollo (efectos en el agua en el área de influencia, cambio de uso de suelo en el área de influencia, efectos por gases emanados, efectos sobre el agro-ecosistema: pastos y bosques, efectos generados por ruido); conocer las posibilidades, incentivos y restricciones para el desarrollo de las actividades de la empresa, derivadas de las reglamentaciones que regulan la conservación del medio ambiente (Declaración de Río sobre el Medio Ambiente y el Desarrollo, Constitución Política de Colombia, Ley 99/1.993).

El éxito de un proyecto de prevención de la contaminación se mide por la reducción de la cantidad de residuos generados pero, también, por la posible disminución de su toxicidad, mejora en la calidad y productividad, la satisfacción de los empleados y clientes, entre otros. El seguimiento de la iniciativa permitirá sugerir nuevas oportunidades de prevención de la contaminación que enriquezcan el proceso.

LOS ESTÁNDARES SE VUELVEN AÚN MÁS IMPORTANTES

¿Qué es ISO? ISO es derivada de la palabra Griega igualdad que también representan las siglas de la Organización Internacional para la Normalización.

¿Qué es ISO 14000 o “ISO Verde”? Las empresas, que habitualmente enfrentaban el problema de la contaminación a través de acciones aisladas y con la responsabilidad dispersa e inconexa, requieren hoy en día contar con un sistema de gestión integrado que les permita controlar los riesgos ambientales de manera más efectiva. La certificación del Sistema de Gestión Ambiental garantiza que la empresa lleva adelante sus operaciones dentro de un marco que contempla el control del impacto ambiental de las mismas, el cumplimiento de la legislación, y que tiene objetivos de mejoras acordes a los estándares internacionales. Es así como la ISO 14000 constituye una normativa que provee a la gerencia con la estructura para administrar un Sistema de Gerencia Ambiental. La serie incluye disciplinas en eco-gerencia, auditoría, evaluación en la gestión de protección al medio ambiente, eco-estampado/etiquetas/sellos y normalización de productos entre sus guías. Más aún ISO 14001 se puede integrar con seguridad, salud ocupacional e ISO 9001 para lograr un Sistema de Gerencia Integral.

¿Por Qué ISO «Verde» 14000 (Eco-Gerencia)? La necesidad de proteger el medio ambiente se tiene que convertir en hechos y no sólo palabras, más aún los principios de desarrollo sustentable lo requieren. ISO «VERDE» requiere la participación de «todo» el ciclo operativo de la organización y va mucho más allá del concepto de control y otros establecido por la Normativa en la Gestión de la Calidad ISO 9000. Es en la integración de ISO 9000 e ISO 14000 donde calidad y ambiente es responsabilidad integral de «todos» dentro de una organización. La Normativa Internacional aplica a todo tipo de organización y empresa ya sea servicio, manufactura (como fabricantes de productos), bancos, hospitales, aerolíneas, gobierno, departamentos de defensa nacional, etc. ISO 14000 requiere que se demuestre la responsabilidad mediante los requerimientos establecidos en la Normativa Internacional ISO 14001 contemplando la reglamentación y estatutos aplicables al alcance de la gestión operativa y comercial de la organización.

¿Qué es en sí la Normativa ISO 14001? Son especificaciones para el Sistema de Gerencia Ambiental (SGE). Es la única normativa de requerimiento en la serie ISO 14000. El reto reside en demostrar la mejora continuada, el demostrar responsabilidad mediante un Sistema de Gerencia Ambiental (SGA) o llámese eco-gerencia (SEG) que se ha convertido en una práctica común y que los mercados actuales requieren. Numerosos países y regiones ya han implantado requerimientos para demostrar responsabilidad en la gestión ambiental: algunos ejemplos son Malasia, Mendoza (Argentina), República de China, Canadá, Unión Europea, entre otros.

Las empresas (mayormente multinacionales y nacionales principales o de primer nivel) requieren de sus proveedores evidencia y resultados que demuestren responsabilidad en los servicios y los productos suministrados tal como el reciclaje. A su vez y sucesivamente cada proveedor lo requiere de sus proveedores.

CERTIFICACIÓN Y REGISTRO

La certificación y registro constituyen un amplio proceso de examen y evaluación que comprende de una serie de auditorías por parte de profesionales acreditados a nivel nacional y/o internacional en lo que concierne al manejo de la temática ambiental; su finalidad: verificar las condiciones ambientales de una empresa (impacto), la cual una vez aprobada por las auditorías se recomienda como apta para la certificación y a su vez queda registrada al esquema de los elementos núcleo ISO 14001 o equivalente nacional (Ej., en Irlanda IS 310).

Gráfico 1. Certificaciones ISO 14001 en el Mundo

¿Por qué el Registro/Certificación? Las empresas que certifican/registran el Sistema de Gerencia Ambiental (SGA) toman ventaja en la gestión de mercadotecnia y/o adquieren una posición ventajosa en los mercados. En otros casos es una imposición contractual. Más aún hace sentido como parte de la estrategia en los negocios.

¿Cómo se Selecciona el Registrador? Existen Registradores acreditados por esquemas nacionales de diversos países. Los Registradores/Certificadores siguen prácticamente el mismo protocolo aunque no «todos» operan de igual forma. Algunos certificadores son más conocidos y tienen «Memorandum de Acuerdo» a nivel internacional.

¿Cuánto Cuesta el Proceso hacia la Certificación y Registro? Cada empresa es única y con diferentes necesidades, es importante recordar que la preparación e implantación requieren el mayor tiempo y de igual forma se requiere inversión. El costo directo del registrador está basado en el tiempo invertido, gastos asociados y viáticos. A más compleja la empresa mayor será el costo total. Quizás la pregunta correcta es: ¿Cuánto cuesta no hacerlo?.

CERTIFICADORAS DE ISO 14000 EN EL MUNDO

TELARC. Telarc Limited, institución del Gobierno de Nueva Zelandia.QMI. The Quality Managment Institute (QMI), división de la Asociación Canadiense de Estandarización (Canadian Standards Association). Establecida en 1.984.BMTrada. Establecida en 1934 como una asociación para la investigación de la madera y actualmente cuenta con programas de certificación en más de 30 países. Con sede en el Reino Unido tiene oficinas por todo el mundo, especialmente en Europa y Asia.KMPG. Es una compañía de servicios de consultoría presente en más de 160 países.SP. Empresa certificadora de Suecia acreditada para la certificación de ISO 14000.BVQI. Bureau Veritas Quality International, creada en 1.988 en el Reino Unido, tiene actualmente oficinas en 45 países del mundo incluido Colombia.SEMKO. Organismo certificador con cede en Suecia ofrecen varios servicios de certificación incluidos los de manejo ambiental de empresas y manejo forestal.SFS. Organización sin ánimo de lucro que desarrolla los estándares de Finlandia para la ISO. En Finlandia está acreditada para certificar bajo ISO 14000 a sistemas de manejo de empresas y a bosques ambientalmente bien manejados.SABS. Instituto oficial de estándares de Sur Africa.DNV. Establecido en 1.864 en Oslo Noruega, tiene actualmente servicios de certificación en más de 100 países, según ISO 14000.SIS. Instituto Sueco de estandarización. Es una asociación independiente sin fines de lucro que presta servicios de certificación e inspección para el manejo ambiental de empresas y manejo de bosques bajo ISO 14000.

EMPRESAS CERTIFICADORAS EN COLOMBIA

ICONTEC. Instituto Colombiano de Normas Técnicas. Acreditado por la Superintendencia de Industria y Comercio. Ha expedido ésta certificación a empresas como: (Fecha de actualización Marzo de 2001): Techint International Construction; Colombit S.A. (Manizales): productora de tanques y accesorios de fibrocemento, Bayer S.A. (Barranquilla): productora de insecticidas, funguicidas y herbicidas; Cementos Boyacá S.A., Icollantas S.A. (Cali).SGS Colombia Ltda. Organización independiente que presta varios servicios de inspección y certificación en más de 140 países. Algunas de las empresas certificadas son: CERROMATOSO: minería; C.I. PROBAN: banano; C.I. Técnicas Baltime/Proban S.A. – Grupo Dole – (Santa Marta): cultivo, cosecha y empaque de bananos (Octubre, 1999).B.V.Q.I Colombia Ltda. Subsidiaria del Grupo Bureau Veritas. En Colombia está acreditada por la Superintendencia de Industria y Comercio, garantizando a las empresas certificadas la absoluta certeza de que dicha certificación es válida para propósitos comerciales ante las entidades públicas de Colombia. Esta firma ha expedido certificación a empresas como: Baterías Mac, Banacol (Costa Rica), entre otras. (Marzo de 2001).

SISTEMAS PARA LA TOMA DE DECISIONES

El primer paso en el camino hacia el manejo ambiental sistemático es elaborar una declaración de política ambiental en la que la gerencia defina sus objetivos y metas clave. Se pueden establecer principios orientadores claros para todas las situaciones cruciales en las que los aspectos ambientales requieren consideración, pero en ciertos casos deben ponderarse en comparación con ventajas económicas a corto plazo. Las declaraciones de políticas no deben basarse en frases generales y bien intencionadas, ya que estas no generan motivación para las actividades prácticas. Las declaraciones de políticas deben ser tales que se puedan traducir en medidas concretas y metas alcanzables. Los objetivos definidos establecen un punto de referencia para un manejo ambiental eficiente, con el fin de reducir la contaminación ambiental. Esto debe ir seguido por pautas que se integren a las áreas clave de operación (Unidades Estratégicas de Negocio), en las que los problemas ambientales desempeñen un papel importante.

Introducción de medidas prácticas. La Gerencia aprueba y publica los estados de políticas; cuando se emita la declaración de políticas, se debe preparar un Plan Maestro que describa los proyectos clave de las áreas de operación y proporcione un mapa para la toma de medidas ambientales. La eco-gerencia incluye elementos tales como liderazgo, «mejoras continuadas», metas, objetivos, proceso, documentación, medición y cumplir con los requerimientos regulatorios.

BIBLIOGRAFÍA

Constitución Política de Colombia. 1.991.COMPILACIÓN DE NORMAS AMBIENTALES. Corporación Autónoma Regional del Tolima “CORTOLIMA” 1.996. p. 21-71CARRILLO, Ricardo; BELTRÁN MUÑOZ, Gabriel. Principios para una Política de Desarrollo Sostenible Agropecuario y Rural.GUIMARDES, Roberto P. El Desarrollo Sustentable ¿Propuesta Alternativa o Retórica Neoliberal?. 1.995.ECHEVERRI PERICO, Rafael. Hacia un Nuevo Sentido del Desarrollo: Una Visión desde lo Rural (Versión Preliminar).Planeación Estratégica. Universidad del Valle. Facultad de Ciencias de la Administración. Departamento de Dirección y Gestión Administrativa. Cali, 1.990. p. 35 – 37.Web Sites:www.minambiente.gov.cowww.medioambiente.gov.arwww.ccoo.eswww.pangea.orgwww.minecon.clwww.incae.ac.crwww.cedial.org/espanolwww.greenpeace.eswww.upr.clu.edu/exegesis